ನವದೆಹಲಿ: ಆರೋಪಿಗೆ ಮರಣದಂಡನೆ ವಿಧಿಸುವ ಮೊದಲು ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು ಆರೋಪಿಯ ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ವರದಿ ಹಾಗೂ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಅವರ ನಡವಳಿಕೆಯನ್ನು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಹೇಳಿದೆ.
ಜೂನ್ 2011 ರಲ್ಲಿ ಕಳ್ಳತನ ಮಾಡಲು ಮನೆಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದ ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದ ಮೂವರು ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಮೂವರು ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಬರ್ಬರವಾಗಿ ಹತ್ಯೆ ಮಾಡಿ ಮರಣದಂಡನೆ ಶಿಕ್ಷೆಗೊಳಗಾಗಾಗಿದ್ದರು.
ಇವರು ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದ ಮೇಲ್ಮನವಿಯ ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸಿದ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ನ ತ್ರಿಸದಸ್ಯ ಪೀಠವು ಆರೋಪಿಗೆ ಮರಣದಂಡನೆ ವಿಧಿಸುವ ಮೊದಲು ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು ಆರೋಪಿಯ ಮಾನಸಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ವರದಿ ಹಾಗೂ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಅವರ ನಡವಳಿಕೆಯನ್ನು ಮೌಲ್ಯಮಾಪನ ಮಾಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸಿದೆ.
ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಗಳಾದ ಯುಯು ಲಲಿತ್, ರವೀಂದ್ರ ಭಟ್ ಮತ್ತು ಬೇಲಾ ಎಂ ತ್ರಿವೇದಿ ಅವರ ಪೀಠವು ಆರೋಪಿಗಳಿಗೆ ಮರಣದಂಡನೆ ವಿಧಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ನಿರ್ಧರಿಸಲು ವಿವಿಧ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಹೊರಡಿಸಿತು.
ಇದು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲು ಏಳು ಅಂಶಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಿದೆ. ಅಪರಾಧ ಎಸಗಿದ ಸಂದರ್ಭಗಳು (ತೀವ್ರವಾದ ಮಾನಸಿಕ ಅಥವಾ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಅಡಚಣೆಯಿಂದ ಮಾಡಿದ ಕೃತ್ಯ, ಬಲವಂತದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಕೃತ್ಯ, ಅಪರಾಧ ಮಾಡಲು ನೈತಿಕವಾಗಿ ಸಮರ್ಥಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಆರೋಪಿ), ಆರೋಪಿಯ ವಯಸ್ಸು, ಘಟನೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರ ಮಾನಸಿಕ ಸ್ಥಿತಿ, ಸುಧಾರಣೆಯ ಸಾಧ್ಯತೆ, ಮತ್ತು ಆರೋಪಿಗಳು ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ನಿರಂತರ ಬೆದರಿಕೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತಾರೆಯೇ ಎಂಬುದನ್ನು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ.
ಮರಣದಂಡನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚಿಸುವಾಗ ಹೆಚ್ಚಿನ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಅಪರೂಪದ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಮರಣದಂಡನೆ ನೀಡಬೇಕು ಎಂದು ಇದೇ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿತು. ಈ ಕಾರ್ಯವಿಧಾನದ ಅನುಸರಣೆಯನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅನುಪಸ್ಥಿತಿಯು ಈಗ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಹೊರಡಿಸಲು ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಪೀಠ ಹೇಳಿದೆ.
ಮರಣದಂಡನೆಯನ್ನು ವಿಧಿಸುವ ಅಪರಾಧಕ್ಕಾಗಿ ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ ರಾಜ್ಯವು ಸೂಕ್ತ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಆರೋಪಿಯ ಮನೋವೈದ್ಯಕೀಯ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನವನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುವ ಮೊದಲು ಸೆಷನ್ಸ್ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಮೊದಲು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಬೇಕು. ಇದು ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಮನಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ತೀರ್ಪು ಹೇಳಿದೆ.
ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಆರೋಪಿಯ ವಯಸ್ಸು, ಕುಟುಂಬದ ಹಿನ್ನೆಲೆ, ಅಪರಾಧ ಪೂರ್ವಕಥೆಗಳು, ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಅರ್ಹತೆ ಮತ್ತು ಇತರ ವಿವರಗಳ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿದೆ.
ಜೈಲಿನ ಅಧೀಕ್ಷಕರು ಅಥವಾ ಪರೀಕ್ಷಾ ಅಧಿಕಾರಿಯು ಆರೋಪಿಯ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿನ ನಡವಳಿಕೆ, ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಕೆಲಸ ಮತ್ತು ಇತರ ವಿವರಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಆರೋಪಿಗಳು ಭಾಗಿಯಾಗಿರುವ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನ್ಯಾಯಾಲಯಕ್ಕೆ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವಂತೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಸೂತ್ರಗಳು ತಿಳಿಸುತ್ತವೆ. ಅಂತಹ ವರದಿಯು ಜೈಲಿನಲ್ಲಿನ ಸುಧಾರಣೆಯ ಪ್ರಗತಿ ಮತ್ತು ಯಾವುದೇ ನಂತರದ ಮಾನಸಿಕ ಅಸ್ವಸ್ಥತೆಯ ಉಪಸ್ಥಿತಿಯ ಕುರಿತು ತಾಜಾ ಮನೋವೈದ್ಯಕೀಯ ಮತ್ತು ಮಾನಸಿಕ ವರದಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರಬೇಕು ಎಂದು ಪೀಠವು ತಿಳಿಸಿದೆ.